Strona główna | Kontakt

Pamiętnego dnia 1. września 1939 r. niemieckie siły zbrojne, w zdradzieckim ataku, przekroczyły granice Rzeczypospolitej. Wojsko Polskie samotnie dało im waleczny odpór. 17. września wschodnie granice Polski zmiażdżyły czołgi Armii Czerwonej - Wojsku Polskiemu zadano zdradziecki cios w plecy. Na początku października wojska obydwu sąsiadów podbiły całe terytorium Polski. Nastał czas okupacji.

Polacy nie zamierzali jednak złożyć broni. Kampania wrześniowa została przegrana, ale do przegrania wojny było daleko. Oprócz odradzających się we Francji (a potem Anglii) Polskich Sił Zbrojnych, w okupowanej Polsce zaczęła powstawać podziemna, konspiracyjna armia. Na początku była to niewielka organizacja nosząca nazwę Służba Zwycięstwu Polski; dowodził nią gen. Michał Karaszewicz-Tokarzewski. Wkrótce organizacja rozrosła się i zmieniła nazwę: teraz nosiła miano Związku Walki Zbrojnej, a na jej czele stanął gen. Stefan Rowecki (pseudonim "Grot"). W 1942 r. zmieniono nazwę po raz trzeci. Od teraz Grot-Rowecki dowodził Armią Krajową - potężną, 380-tysięczną armią konspiracyjną (kolejnymi dowódcami AK byli gen. Tadeusz Bór-Komorowski oraz gen. Leopold Niedźwiadek-Okulicki).

Armia Krajowa dysponowała dobrze zorganizowanymi oddziałami partyzanckimi. Miała świetny wywiad i kontrwywiad - dość powiedzieć, że polscy szpiedzy działali (skutecznie!) nawet w samej jaskini lwa: w stolicy Trzeciej Rzeszy - Berlinie. Podziemna armia posiadała własne zakłady produkujące pistolety, karabiny i granaty. Funkcjonował nowoczesny wydział walki psychologicznej, tzw. Referat "N". Działało Kierownictwo Dywersji ("Kedyw"), które przy pomocy oddziałów specjalnych dokonywało akcji sabotażowych, wymierzonych przeciw okupantowi niemieckiemu. Armia Krajowa była regularnie wspomagana przez Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie, między innymi za pomocą Cichociemnych - doskonale wyszkolonych komandosów, którzy zrzucani na spadochronach do okupowanej ojczyzny obejmowali dowództwo na najważniejszych odcinkach walki. Na koniec warto też wspomnieć, że AK wydawała setki czasopism i książek, przeprowadzała szkolenia podoficerów i oficerów, ukrywała uciekinierów z obozów koncentracyjnych oraz Żydów, a czasem nawet odbijała więźniów z niemieckich więzień.

Tak potężnej i rozbudowanej armii konspiracyjnej nie miał żaden z krajów okupowanej Europy. Z czasem - obok AK - rozbudowano też struktury cywilne. W końcu nazwano to zjawisko Polskim Państwem Podziemnym.

Aby docenić ten fakt i właściwie ocenić skalę zjawiska należy pamiętać o okupancie. O obozach koncentracyjnych, ulicznych łapankach i egzekucjach. O dziesiątkach tysięcy żołnierzy Wehrmachtu stacjonujących w podbitej Polsce, wzmocnionych artylerią, czołgami, lotnictwem. O karze śmierci dla całej rodziny, jeśliby stwierdzono, że chociaż jeden jej członek jest żołnierzem AK. O zamknięciu szkół i wprowadzeniu języka niemieckiego jako urzędowego. O rabowaniu dóbr polskiej kultury, historii, nauki. A Armia Krajowa pomimo częstych ciosów zadawanych jej przez Niemców trwała na posterunku. I sama zdawała dotkliwe ciosy okupantowi...

Copyright © Zulus. Ruczaj 2006